Najstarsze świadectwo obchodzenia tego święta pochodzi z 354 roku, choć historyczny dzień narodzin Jezusa nie jest dokładnie określony. W V wieku kościół Wschodu i Zachodu przyjął wreszcie wspólną datę i od tego czasu radość z Bożego Narodzenia przeżywają chrześcijanie nie tylko w naszym kraju, ale również w całej Europie, Afryce, Ameryce, Azji i Australii.
       Wieczór wigilijny tak niezwykle uroczyście obchodzony jest tylko w Polsce, natomiast święto Bożego Narodzenia zwane u nas pierwszym dniem świąt, jest czasem rodzinnych spotkań.
       Dawniej, 25 grudnia np. w okolicach Chełmna chłopcy urządzali wyścigi ku dzwonnicy - kto pierwszy zadzwonił, ten się "najpierwej ożeni" mówiono.
       Drugi dzień świąt to dzień świętego Szczepana. Jeszcze na początku XX wieku niezwykle żywy był w Polsce obyczaj przyjmowania wtedy służby na następny rok. Transakcje te przeprowadzano zazwyczaj w karczmach, gdzie przy okazji odbywały się pijatyki i głośne zabawy. Pora powiedzieć trochę o symbolach świątecznych.
       Na początku XX wieku jednym z nich stała się jemioła. W niektórych starożytnych kulturach uchodziła ona za roślinę świętą. Najwyżej cenione, zwłaszcza w starożytnym Rzymie i wśród Celtów, były jemioły rosnące na dębach. Jemioła symbolizuje zgodę, skruchę, wybaczenie, pojednanie. Ta półpasożytnicza, czerpiąca z gałęzi drzew żywicieli wodę i składniki mineralne roślina, uważana była za formę pośrednią między drzewem a krzewem. Wierzono, że wyrasta na gałęziach drzew w miejscach uderzenia pioruna.
       Teraz przejdźmy do świątecznych smakołyków i nie tylko :
1. jabłka to symbol miłości, zdrowia, pokoju, zgody, nieśmiertelności, wiecznej młodości, odkupienia. Od wieków uważane były za święty pokarm i łączone z wieloma dawnymi bóstwami. Wieszano je więc na drzewach, aby symbolizowały płodność ziemi, a ich zapach odradzał siły fizyczne i pomagał zachować długowieczność;
2. wierzono również, że śliwki odpędzają złe moce i są środkiem na długowieczność, stąd częste dodawanie ich do świątecznych potraw.
3. używane do świątecznych wypieków figi to symbol płodności i obfitości, oczyszczenia, długowieczności i nieśmiertelności;
4. kształt świątecznych pierniczków miał niemałe znaczenie: okrągłe symbolizowały słońce i radość, gwiazdki chroniły przed złem, dzwonki odpędzały złe duchy, choinki symbolizowały nieprzerwany cykl płodności, a te w kształcie zwierzątek symbolizowały ofiary składane niegdyś bogom;
5. ryby- już Egipcjanie, Sumerowie i Babilończycy uważali je za święte. Od wieków są symbolem wolności, harmonii i wyzwolenia. W naszej religii ryba to stary chrześcijański znak tajemnicy, a jej grecka nazwa oznacza skrót "Jezus Chrystus Syn Boga Zbawiciela" i jest symbolem początku, życia, nieśmiertelności, zmartwychwstania, obfitości, płodności, a jako ucieleśnienie Chrystusa jest też symbolem pożywienia duchowego.
6. kapusta według starych wierzeń chroni od złego, a potrawy z niej są znakomitym środkiem przyciągającym dostatek;
7. w prawie wszystkich cywilizacjach świata gęsi uważane były za pośredniczki między niebem a ziemią. Do czasów pojawienia się w Europie indyka, gęś była głównym świątecznym pieczystym. Faszerowanie i obkładanie pieczonej gęsi owocami, obok zabiegów magicznych, ma tę jeszcze zaletę, że ułatwia trawienie tego dość tłustego mięsa. Podawanie pieczonej gęsi podczas świąt B. Narodzenia wywodzi się z obyczajów germańskich.
       Kończąc na tym apetycznym wątku, pragnę w imieniu całej redakcji "Głosu GiLA" życzyć Wam ciepłych, wesołych i smacznych :-) świąt Bożego Narodzenia.
Źródło: Hanna Szymanderska "Polskie tradycje świąteczne".